برداشت غیرقانونی از زاینده رود ادامه دارد

رییس انجمن حمایت از کشاورزان در گفت و گو با اصفهان زیبا

 برداشت غیرقانونی از زاینده رود ادامه دارد

 روزنامه خبری، فرهنگی، اجتماعی  -  شنبه ۱۳۹۴/۰۶/۲۱  - شماره ۲۴۶۳

تاریخ درج : شنبه ۲۱ شهریور ۱۳۹۴ ۱۰:۴۹

شماره روزنامه

1394/01/02 (شماره 2)

طرح های برداشت آب از زاینده رود توسط مسوولان پا نهادن روی قانون است

برای آنکه تاثیر برداشت ها در مساله کم آبی زاینده رود مورد ارزیابی قرار گیرد کافی است به آمار ۳۷ ساله اخیر منتشره از سوی وزارت نیرو مراجعه شود که متوسط دبی رودخانه زاینده رود در محل سد تنظیمی زاینده رود (که در مقطع ورودی رودخانه به استان چهارمحال و بختیاری واقع است) برابر ۴۶ مترمکعب بر ثانیه به دست می آید و براساس همین آمار متوسط دبی رودخانه زاینده رود در محل پل زمان خان (که در حوالی مقطع خروجی رودخانه از استان چهارمحال و بختیاری واقع است) برابر ۴۶,۴ مترمکعب بر ثانیه به دست می آید که تفاوت معنی داری بین این دو مقدار وجود ندارد. این نشان می دهد آب مصرفی در محدوده استان چهارمحال و بختیاری عمدتا از طریق زایش های مسیر رودخانه تامین می شود و برداشت آب در استان چهارمحال و بختیاری که خود منشأ اصلی تولید آب زاینده رود است، نمی تواند علت خشکی زاینده رود در سال های اخیر باشد.در آینده نیز طرح انتقال آب از بازیافت به زاینده رود توسط شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری اجرا خواهد شد تا تخصیص های آب داده شده به این استان از محل انتقال آب از بازفت تامین شود و بارگذاری دیگری بر زاینده رود تحمیل نشود. بر همین اساس و با توجه به سخنانی که مسوولان بلند پایه کشوری درباره روند جاری شدن آب در زاینده رود بیان کردند، اصفهان زیبا گفت و گویی انجام داده است با حسین محمدرضایی، عضو هیات مدیره نظام صنفی کشاورزی اصفهان، رییس انجمن حمایت از کشاورزان شهرستان اصفهان، عضو کمیته آب، کشاورزی و محیط زیست ذیل مجمع نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی که در ادامه می خوانید.

در سال 93 وزیر نیرو در ستاد بحران اصفهان برای بررسی مشکل کم آبی زاینده رود گفت کم آبی
زاینده رود با برداشت های بی رویه بالادست این رودخانه تشدید شده است. به اعتقاد شما این موضوع هنوز ادامه دارد؟

متاسفانه بله، با توجه به اینکه در بند دوم و سوم مصوبه 9ماده ای آمده است بارگذاری جدید بر منابع آب زاینده رود تا پیش از تعیین تکلیف حقابه داران ممنوع است، سامان دهی برداشت آب در استان های اصفهان و چهارمحال و بختیاری از زاینده رود شامل چاه های حریمی، انهار، ایستگاه های پمپاژ آب و برداشت های شرب و صنعت و جلوگیری هرگونه برداشت های غیر مجاز، توسط وزارت نیرو باید کنترل شود، ولی در استان چهارمحال و بختیاری طرح های برداشت آب از زاینده رود توسط مسوولان ارشد به صورت علنی افتتاح می شود و این بی قانونی ها پا نهادن برروی قانون است.

در خبری دیگر بهرام سبحانی، عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی استان اصفهان با انتقاد به برنج کاری در اطراف زاینده رود، در سال 94 گفت براساس آمار وزارت نیرو در حال حاضر بیش از ۹۲ درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود که اگر تنها ۱۰ درصد از آب در این بخش صرفه جویی شود دیگر با مشکل کم آبی مواجه نخواهیم شد. این موضوع صحت دارد؟

این آمار کشوری و با احتساب آب های سطحی، چاه ها، چشمه ها، و قنات هاست، و در مورد زاینده رود صدق
نمی کند؛ به طور مثال برداشت آب شرب اصفهان و استان یزد از زاینده رود حدود450 میلیون متر مکعب و صنایع حدود 200 میلیون متر مکعب در سال است، اگر 8 درصد شرب و صنعت که جمعا650 میلیون متر مکعب در سال از زاینده رود برداشت داشته باشد با یک حساب سرانگشتی طبق آمار92 درصد مصرف در بخش کشاورزی باید در سال 7 میلیارد و 500 میلیون متر مکعب برداشت کشاورزان باشد، در صورتی که کل آورد زاینده رود اعم از شرب، صنعت و کشاورزی در یک سال زراعی حدود یک میلیارد250 میلیون متر مکعب است. پس نتیجه می گیریم که این آمار غلط محض است.

مهر زاد احسانی، مدیر کل دفتر به هم پیوسته منابع آب حوضه آبریز فلات مرکزی ایران در خبری گفته است برای اولین بار در هشت سال اخیر با وجود خشکسالی در حوضه زاینده رود، این رودخانه
به مدت ۹ ماه از جریان پایدار آب برخوردار بود، ولی متاسفانه این اتفاق نیفتاد. علت این امر را چطور ارزیابی می کنید؟

پایداری آب در زاینده رود 9ماه نبوده است و این آبی که بعد از کشت غله کشاورزان جاری بود، آب نمایی بیش نبود و این آب به اضافه آب پساب تصفیه خانه جنوب اصفهان 24 ساعت با حجم یک و نیم متر مکعب در ثانیه به تالاب گاوخونی ریخته و رسانه ای شد و بدنامی آبدار شدن تالاب را با خود داشت، در این میان فضای سبز شهری از این آب استفاد برد. میزان بارندگی های سال زراعی 93 – 94 در حوزه کوهرنگ خوشبختانه و با عنایت خداوند متعال هزار و 600 میلی متر بود و حدود 400 میلی متر (برابر با 400 میلیون متر مکعب آب) اضافه بر پیش بینی های هواشناسی بارندگی شد و کشت غله نجات یافت و مقدار آبی که بعد از کشت غله کشاورزان مدتی در زاینده رود جاری بود، لطف خدا بود نه چیز دیگری.

سه عامل جریان پیوسته آب رودخانه زاینده رود، وجود زه آب های کشاورزی یا جریان زیرسطحی آب و ورود پساب دومتر مکعب تصفیه خانه جنوب اصفهان چقدر می تواند در پایداری آب در اصفهان موثر باشد؟

این میزان آب چشم گیری نیست که بتواند زاینده رود را زنده نگهدارد و با توجه به اضافه شدن پساب فاضلاب جنوب اصفهان به آن مشکلات زیست محیطی ایجاد می کنند و با نفوذ به چاه های حریمی اطراف زاینده رود کشاورز ناچار به استفاده از چاه های خود بوده که مشکلاتی را برای محصولات تولیدی ایجاد می کنند، در صورتی که این مشکل کشاورز نیست، بلکه مشکل تصویه نامناسب پساب است.

وجود آب برای کشاورزان، برای برخی از کشت ها در پاییز ضروری است، اگر کشاورزان در این بخش با کمبود آب مواجه شوند چه اتفاقی می افتد؟

وقتی حقابه کشاورزان داده نشود، کشاورزان بیکار و بی درآمد شده و مجبور هستند برای امرارمعاش به کلانشهر اصفهان مهاجرت کنند که این امر موجب معضلات خاص خود مانند شهرزدگی خواهد شد و عده ای از آنها مشغول شغل های کاذب و تعدای از آنها به راه های خلاف کشیده خواهند شد که به نفع جامعه و نظام جمهوری اسلامی نیست و امیدوار هستیم چنین اتفاقی رخ ندهد.

کشاورزان شرق اصفهان به علت کم آبی در سال گذشته تا چه حد متضرر شدند؟

کشاورزان شرق اصفهان با این آبی که به آنها اختصاص داده شد حدود40 درصد زمین های خود را به زیر کشت بردند؛ بنابر این حدود60 درصد از زمین های آنها زیر کشت نرفت تا بتوانند 40 درصد کشت خود را به ثمر برسانند، می توان گفت این کشاورزان 60 درصد متضرر شدند.

اگر روزی قرار باشد زاینده رود اصلا باز نشود چه اتفاقی می افتد؟

از نظر زیست محیطی، کلانشهر اصفهان و شهرهای اطراف با مشکل روبرو خواهند شد و از نظر اجتماعی هم بی مشکل نخواهیم بود و فاجعه خواهد شد. در پاییز و زمستان امسال اگر بارندگی ها مطلوب نباشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ با توجه به اینکه، به گفته مدیر عامل سازمان آب و فاضلاب استان اصفهان در200 روستای اصفهان آب آشامیدنی با تانک بین مردم توزیع می شود. اگر از برداشت های بی رویه و از صدور مجوز برداشت آب زاینده رود جدا جلوگیری نشود در چند سال آینده چه باران ببارد و چه نبارد علاوه براین روستاها شهرهای مان هم باید با تانکر آبرسانی شود.

به عنوان سوال پایانی در ماه های اخیر برخی از صنایع اصفهان مصرف آب خود را کاهش دادند این موضوع چقدر در موضوع کم آبی در اصفهان تاثیر داشت؟

طبق یکی از بندهای قانون توزیع عادلانه آب مصوب مجلس شورای اسلامی در سال1361 اولویت آب صنعت بعد از شرب و کشاورزی و دام پروری است، ولی صاحبان قدرت در صنعت اولویت آب صنعت را در حد شرب بالا آورده اند که مقایر با قانون است. طبق مصوبات وزارت نیرو، صنایع و فضای سبز شهری باید برای رفع نیاز آب از پساب شهری استفاده کنند و دیگر حقی که از آب زاینده رود استفاده کنند ندارند. ولی با توجه به همه این مصوبات قانونی و تاکید برعدم برداشت آب زاینده رود، اخیرا فولاد مبارکه خط دوم لوله خود برای برداشت آب از زاینده رود را اجرا کرده است، بنابراین نمی توان گفت صنایع برداشت آب از زاینده رود را کاهش داده است، طبق این شواهد صنایع، برداشت ها را افزایش داده است.

 www.isfahanziba.ir/